Wikipedia

Four Freedoms Award

De Four Freedoms Award (Vier Vrie'een Ongerscheiding) is een pries voo een persoôn die z'n eige op een biezondere wieze eit inezet voo het waerborgen van de vier vrieheên van de Amerikaonse president Franklin Delano Roosevelt. Roosevelt noemende bie z'n State of the Union van 6 jannewari 1941.

President Franklin Delano Roosevelt, een schilderieje uut 1947

In principe worre jaerleks vuuf priezen uutereikt in ofwisselend Middelburg in Nederland en Hyde Park in New York City.

Geschiedenisse

bewerk

De priezen wiere voo 't eêst uutereikt in 1982 ter gelegenheid van zowè de 'onderdste geboôrtedag van president Roosevelt as 't tweêonderdjaerig bestaen van diplomatieke betrekkingen tussen de Vereênigde Staeten en Nederland.

 
Four Freedoms Monument, Madison

De Four Freedoms Awards verwieze nae de vier fundamentele vrieheên van de mens, zoas Roosevelt deze verwoordde in um z'n State of the Union van 6 jannawari 1941, deerom ok we de Four Freedoms-speech genoemd. Dit was nog voo de anval op Pearl Harbor, toe de Vereênigde Steaten bie de Twidde Wereldoôrlog wiere betrokke. Ie zei 't volgende: In the future days, which we seek to make secure, we look forward to a world founded upon four essential human freedoms. The first is freedom of speech and expression—everywhere in the world. The second is freedom of every person to worship God in his own way—everywhere in the world. The third is freedom from want—which, translated into world terms, means economic understandings which will secure to every nation a healthy peacetime life for its inhabitants—everywhere in the world. The fourth is freedom from fear—which, translated into world terms, means a world-wide reduction of armaments to such a point and in such a thorough fashion that no nation will be in a position to commit an act of physical aggression against any neighbor—anywhere in the world. That is no vision of a distant millennium. It is a definite basis for a kind of world attainable in our own time and generation. That kind of world is the very antithesis of the so-called new order of tyranny which the dictators seek to create with the crash of a bomb.

Uutreiking in Middelburg en Hyde Park, New York

bewerk
 
Nieuwe Kerk
Middelburg
 
Roosevelt Institute
Hyde Park

Jaerleks worre de priezen ofwisselend uutereikt in Nederland en de Vereênigde Staeten. De personen an wie een pries wor toegekend worre laureaat genoemd.

In de even jaeren worre de priezen uutereikt deu de Roosevelt Stichting in Middelburg. De uutreiking van de pries ist eênige doel van de stichtieng. Twee aore instituten in de Zeêuwse oôdstad bin d'r mee verbonden: sins 1986 is dat het Roosevelt Study Center dat ongerzoek verricht nae de Amerikaonse (politieke) geschiedenisse, en sins 2004 de Roosevelt Academy, een universiteitscollege van de Universiteit Utrecht.

Deze priezen worre in principe toegekend an nie-Amerikaonen; een uutzondering deerop was de ongerscheiding van Frank Morse in 1986. De ceremonie is aoltied in de Nieuwe Kerke in Middelburg.

De voorouwers van Rooseveld komme uut Ou-Vossemaer op Tole, vandeer de band mee Zeêland. In oneven jaeren worre de priezen uutgereikt an Amerikaonse staetsburgers of deu 't Franklin and Eleanor Roosevelt Institute tiejens een ceremonie in de plekke Hyde Park, New York City.

De priezen bin medailles die mee vee ceremonieel worre uutereikt en bie de Nederlandse ceremonie bin meestà leden van 't koninklijk huus anwezig zijn. De medailles ebben een doorsnee van 51 millimeter. De vookant toont het portret van Roosevelt mee de inscriptie Franklin D. Roosevelt. De achterkant toont tweê mannen- en tweê vrouwenfihuren die de vier vrieheên symboliseren, mee as attributen het Geschrift, het Gebed, de Hoorn des Overvloeds en een beschermend schild, begeleid mee de inscripties Speech, Worship, Want en Fear.

Laureaten

bewerk

Voor ielk van de vier vrieheên die Roosevelt in 1941 noemde is een pries ingesteld.

Algemene vrieheidspries (Freedom Medal)

bewerk
 
Een van de medailles
Jaer Middelburg jaer Hyde Park
1982 H.K.H. Prinses Juliana 1983 William Averell Harriman
1984 Harold Macmillan 1985 Claude Pepper
1986 Sandro Pertini 1987 Tip O'Neill
1988 Helmut Schmidt 1989 William Brennan
1990 Václav Havel en Jacques Delors 1991 Thurgood Marshall
1992 Javier Pérez de Cuéllar 1993 Cyrus Vance
1994 Dalai Lama Tenzin Gyatso 1995 Jimmy Carter
1996 Juan Carlos I van Spanje 1997 Katharine Graham
1998 Mary Robinson 1999 Edward Kennedy
2000 Martti Ahtisaari 2001 De Twidde Wereldoôrlog-veteraonen:
2002 Nelson Mandela 2003 George Mitchell
2004 Kofi Annan 2005 Bill Clinton
2006 Mohammed el-Baradei 2007 Carl Levin en Richard Lugar
2008 Richard von Weizsäcker 2009 Hillary Clinton
2010 Europees Hof voor de Rechten van de Mens 2011 Russ Feingold
2012 Luiz Inácio Lula da Silva 2013 ...
 
H.K.H. Juliana
1982
 
E. Kennedy
1999
 
N. Mandela
2002
 
H. Clinton
2009

Vrieheid van meêningsuuting

bewerk
 
Freedom of Speech, een schilderieje van Norman Rockwell uut 1943
Jaer Middelburg jaer Hyde Park
1982 Max van der Stoel 1983 Joseph Rauh
1984 Amnesty International 1985 Kenneth Bancroft Clark
1986 El País 1987 Herbert Block
1988 Ellen Johnson Sirleaf 1989 Walter Cronkite
1990 gin pries 1991 James Barrett Reston
1992 Mstislav Rostropovitsj 1993 Arthur Miller
1994 Marion Dönhoff 1995 Mary McGrory
1996 John Hume 1997 Sidney Yates
1998 CNN 1999 John Robert Lewis
2000 Bronisław Geremek 2001 The New York Times en de femilie Ochs/Sulzberger
2002 Radio Free Europe en Radio Liberty 2003 Studs Terkel
2004 Lennart Meri 2005 Tom Brokaw
2006 Carlos Fuentes 2007 Bill Moyers
2008 Lakhdar Brahimi 2009 Anthony Romero
2010 Novaja Gazeta 2011 Michael Copps
2012 Al Jazeera 2013 ...
 
M. vd Stoel
1982
Plaetje:Kenneth-b-clark.jpg
K. Clark
1985
 
J. Lewis
1999

Godsdienstvrieheid

bewerk
 
Freedom of Worship, een schilderieje van Norman Rockwell uut 1943
Jaer Middelburg jaer Hyde Park
1982 Willem Visser 't Hooft 1983 Coretta Scott King
1984 Werner Leich en Beyers Naudé 1985 Elie Wiesel
1986 kardinaol Alfrink 1987 Leon Sullivan
1988 Teddy Kollek 1989 Raphael Lemkin (postuum) en Hyman Bookbinder
1990 László Tőkés 1991 Paul Moore
1992 Terry Waite 1993 Theodore Hesburgh, Congregatie van het Heilig Kruus
1994 Gerhart Riegner 1995 Andrew Young
1996 Robert Runcie 1997 William Gray
1998 Desmond Tutu 1999 Lindy Boggs
2000 Cicely Saunders 2001 Johnnie Carr
2002 Nasr Abu Zayd 2003 Robert Drinan
2004 Sari Nusseibeh 2005 Cornel West
2006 De gemeênschap van Taizé 2007 Peter Gomes
2008 Karen Armstrong 2009 Eboo Patel
2010 Asma Jahangir 2011 Barry Lynn
2012 Bartholomeus I van Constantinopel 2013 ...
 
C. King
1983
 
E. Wiesel
1985
 
B. Alfrink
1986
 
Bartholomeus I
2012

Vriewaering van gebrek

bewerk
 
Freedom from Want een schilderieje van Norman Rockwell uut 1943
Jaer Middelburg jaer Hyde Park
1982 Johan Witteveen 1983 Robert McNamara
1984 Liv Ullmann 1985 John Kenneth Galbraith
1986 Frank Morse 1987 Mary Lasker
1988 Halfdan Mahler 1989 Dorothy Height
1990 Emiel van Lennep 1991 Paul Newman - Joanne Woodward
1992 Jan Tinbergen 1993 Eunice Kennedy Shriver en Sargent Shriver
1994 Sadako Ogata 1995 Lane Kirkland
1996 Artsen zonger Grenzen 1997 Mark Hatfield
1998 Stéphane Hessel 1999 George McGovern
2000 Monkombu Swaminathan 2001 March of Dimes Birth Defects Foundation
2002 Gro Harlem Brundtland 2003 Dolores Huerta
2004 Marguerite Barankitse 2005 Marty Evans
2006 Muhammad Yunus, Grameen Bank 2007 Barbara Ehrenreich
2008 Jan Egeland 2009 Vicki Escarra
2010 Maurice Strong 2011 Jacqueline Novogratz
2012 Ela Bhatt 2013 ...
 
R. McNamara
1983
 
M. Lasker
1987
 
M. Yunus
2006
 
E. Bhatt
2012

Vriewaring van vreês

bewerk
 
Freedom from Fear een schilderieje van Norman Rockwell uut 1943
Jaer Middelburg jaer Hyde Park
1982 Herman van Roijen 1983 Jacob Javits
1984 Brian Urquhart 1985 Isidor Isaac Rabi
1986 Olof Palme (postuum) 1987 George Kennan
1988 Armand Hammer 1989 J. William Fulbright
1990 Simon Wiesenthal 1991 Mike Mansfield
1992 Peter Carington 1993 George Ball
1994 Zdravko Grebo 1995 Elliot Richardson
1996 Shimon Peres 1997 Daniel Inouye
1998 Craig Kielburger 1999 Bobby Muller
2000 Louise Arbour 2001 De Twidde Wereldoôrlog-veteraonen:
2002 Ernesto Zedillo 2003 Robert Byrd
2004 Max Kohnstamm 2005 Lee Hamilton en Thomas Kean
2006 Aung San Suu Kyi 2007 Brent Scowcroft
2008 Willemijn Verloop (War Child) 2009 Pasquale D'Amuro
2010 Gareth Evans 2011 Bryan Stevenson
2012 Hussain al-Shahristani -
 
W. Fulbright
1989
 
B. Muller
1999
 
L. Arbour
2000
 
Aung San S.
2006

Speciaole verlening

bewerk
1984 Simone Veil (centenial award) 2002 William vanden Heuvel 2005 BBC World Service
1990 Michail Gorbatsjov 2003 Arthur M. Schlesinger jr. 2005 Mary Soames
1995 Jonas Salk 2004 Anton Rupert 2006 Mike Wallace
1995 Ruud Lubbers 2004 Bob Dole 2008 Forrest Church
 
M. Gorbatsjov
1990
 
R. Lubbers
1995
 
M. Soames
2005
 
F. Church
2008

Externe verwieziengen

bewerk
Truggeplekt van "https://zea.wikipedia.org/w/index.php?title=Four_Freedoms_Award&oldid=134589"