Maestricht
Maestricht is 'n gemeênte in en d'n oôdstad van de provincie Nederlands Limburg mie 123.000 inweuners. De stad ligt in 't uuterste zuujen an de Maes.
Nederlands | Maastricht |
Limburgs | Mestreech |
Land | Nederland |
Provincie | Limburg (Nederland) |
Streêken |
Zuud-Limburg (Nederland) |
Oôdplekke | Maestricht |
Oppervlakte | 60 km² |
- land |
56 km² |
- waeter |
4 km² |
Inweuners |
123.000 (2023) |
Dichteid | 2191 inw./km² (land) |
Coördinaot'n |
Maestricht is in 1970 vergroôt mie de gemeênten Amby, Borghaeren, Heer en Itteren.
Geschiedenisse
bewerkIn oorsprong is de stad nie egt Nederlands. De stad is al ontstoô in de Romeinsen tied. In 1632 veroverende Frederik Hendrik de stad in naem van de Republiek der Zeven Verenigde Nederland. Nadien wier de stad verscheie keren deu Franse troepen bezet. Op 1 auhustus 1814 wier Maestricht oôdstad van de nieuwe previncie Limburg in het Verenigd Koninkriek der Nederlanden. Tiejes de Belse opstand in 1830 bleef de stad in Nederlandse 'anden, dankzij ut in de stad anwezige garnizoen. Zoô bleef de stad toet an 1839 Ollans, mae de rest van Nederlands Limburg was in Belhische 'anden, de bevolkieng had zich immers achter de opstand 'eschaerd. Maestricht was een geisoleerde 'Ollandse stad in Bels hebied. Toe de lienkeroever van de Maes op 8 auhustus 1843 an Belhië wier toe'ewezen, wier besloten om een gebied van 1.200 vaem (2,3 km; 1 kenonschot varde) rond Maestricht bie Nederland te voegene. Toet varde in de 19e eeuw bleef de elite Frans preate. Tot an 1892 bleef d'r een Franstaelige krante verschiene, Le Courrier de la Meuse. In de twidde helt van de 19e eeuw wiere d'r vee febrieken 'ebouwd in de stad. Bekend binne de keremiekfebrieken van Regout, laeter Sphinx.
Stadsbeeld
bewerkBlikvanger van de stad is de Sint-Pietersberreg, 171 meter hoage. De berg kent veel grotten, overigens deu de mens derin 'emaekt. In de oorlog wiere die nog as schuulplekke 'ebruukt. De ENCI graeft in de berg nea cement, een diep gat is deer uut'egraeve. De stad is populair bie toeristen, vooral vanwege ut 'buutelandse' overkommen. Sinds de jaeren '70 heit de stad ok een eihe universiteit.
Bekende gebouwen in de stad binne ut stad'uus, de Sint-Servaeskerreke in de Helpoorte. Nae Amsterdam kent Maestricht de miste rieksmonumenten van aole Nederlandse ste'en.
Politiek
bewerkGemeênteraed
bewerkVanof 1982 is de Maestrichtse read as volgt saemen'esteld:[1][2]
Gemeênteraedszeêtels | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Partij | 2022 | 2018 | 2014 | 2010 | 2006 | 2002 | 1998 | 1994 | 1990 | 1986 | 1982 | |||||||
Senioren Partij Maastricht (SPM) ¹ | 5 | 5 | 6 | 5 | 3 | 3 | 4 | 5 | 2 | 1 | 2 | |||||||
GL ² | 4 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 3 | 3 | 2 | 1 | 2 | |||||||
D66 | 4 | 5 | 5 | 4 | 2 | 2 | 3 | 6 | 4 | 1 | 1 | |||||||
CDA | 4 | 5 | 5 | 7 | 7 | 11 | 12 | 11 | 15 | 14 | 17 | |||||||
PvdA | 4 | 3 | 5 | 7 | 13 | 8 | 10 | 9 | 13 | 18 | 11 | |||||||
Partij Veilig Maastricht (PVM) ³ | 3 | 3 | 3 | 2 | ||||||||||||||
VVD | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 5 | 5 | 4 | 3 | 4 | 5 | |||||||
PvdD | 2 | |||||||||||||||||
Volt | 2 | |||||||||||||||||
SP | 2 | 3 | 5 | 2 | 3 | 2 | 2 | |||||||||||
PVV | 1 | 2 | ||||||||||||||||
50+ | 1 | 1 | ||||||||||||||||
Sociaal Actieve Burgerpartij (SAB) | 1 | 1 | ||||||||||||||||
M:OED | 1 | 2 | ||||||||||||||||
Liberale Partij Maastricht (LPM) | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||
FVD | 1 | |||||||||||||||||
Maastrichtse Volkspartij (MVP) ⁴ | 1 | 1 | ||||||||||||||||
Stadsbelangen Mestreech (SBM) | 1 | 2 | 2 | 3 | ||||||||||||||
Centrumdemocraten (CD) | 1 | |||||||||||||||||
Stadsbelangen | 1 | |||||||||||||||||
Totael | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | |||||||
Opkomst | 45% | 48% | 47% | 49% | 54% | 50% | 52% | 60% | 57% | 66% | 55% |
¹ In 1982 Gepensioneerden- en Bejaardenpartij.
² In 1982 PPR (1) en PSP (1), in 1986 Zalm.
³ In 2010 Trots op Nederland (Ton).
⁴ In 2010 Christelijke Volkspartij (CVP).
Burhemeêsters
bewerkDit is 'n lieste mee burhemeêsters sins 1900:[3][4]
tied | burhemeêster | partij | opmerkienge |
---|---|---|---|
1900 - 1910 | Petrus Bauduin | ||
1910 - 1937 | Leopold van Oppen | ||
1937 - 1941 | Willem Michiels van Kessenich | ||
1941 - 1943 | Louis Peeters | NSB | |
1943 - 1943 | Theo Copray | waernemend | |
1943 - 1944 | Louis Peeters | NSB | |
1944 - 1944 | Antonius Cornelis de Leij | NSB | waernemend |
1944 - 1944 | A.E. Kersten | RKSP | waernemend |
1944 - 1967 | Willem Michiels van Kessenich | ||
1967 - 1985 | Fons Baeten | KVP, CDA | |
1985 - 2002 | Philip Houben | CDA | |
2002 - 2010 | Gerd Leers | CDA | |
2010 - 2010 | Jan Mans | PvdA | waernemend |
2010 - 2015 | Onno Hoes | VVD | |
2015 - 2023 | Annemarie Penn-te Strake | ||
2023 - noe | Wim Hillenaar | CDA |
Bekende inweuners
bewerk- Frans Timmermans, politicus
Zie ok
bewerk- Flikken Maestricht, tillevisieprogramma
Noôten
bewerkLienks nae buten
bewerk
-
Sint-Servaesbasiliek
-
Stad'uus op de Mart
-
Dominicanerkerkplein
-
't Dinghuus (VVV-kantoor)
-
'Mestreechter Geis'
-
Helpoorte
-
Stadspark mie bastion
-
Stadspark in de winter
-
Maes en Charles Eykpark
-
Blik op de stad vanof de Sint-Pietersberreg
-
De Dousberreg bie West-Maestricht
-
Sint-Servaesbrugge
Provincie Limburg (Nederland) |
---|
Gemeênten Streêken Provincies |