Gelderland
| |||||
![]() | |||||
![]() | |||||
'Oôdstad | Arnem | ||||
Commissaoris van de Konieng |
John Berends (CDA) | ||||
Belangriekste godsdienst(en) | protestant (27%), katteliek (21%) | ||||
Belangriekste streektaele(n) | Veluws, Achter'oeks, Zuud-Gelders (o.a. Betuws, Liemers) | ||||
Oppervlakte - Totaol - Land - Waeter |
eêrste 5.136 km² 4.964 km² 173 km² | ||||
Inweuners - Totaol - Bevolkiengsdichteid |
vierde 2.111.000 (2022) 425 inw./km² | ||||
Gemeênten | 51 | ||||
Volkslied | Ons Gelderland | ||||
Officiële website | www.gelderland.nl |
Gelderland (Nedersaksisch: Gelderlaand) is 'n provincie van Nederland die a in 't oôssen van 't land leit. Ze hrenst an Limburg, Noord-Braebant, Zuud-'Olland, Utrecht, Flevoland, Overiessel en Duutsland. Oôdstad me nie de hroste plekke is Arnem.
HeografieBewerken
A je kiekt nae 't oppervlak van Gelderland is 't d'n hroste provincie van Nederland. De hroste stad in Gelderland mie 179.000 inweuners is Nijmegen evolgd deur Aepeldoorn (166.000) en d'n oôdstad Arnhem (164.000). Aore hroote plekke bin Ede, Barneveld, Zutphen, Tiel en Doetinchem.
Hrofweg kan je Gelderland is drie deêle opsplitsen.
- D'n Betuwe, bekend om zien fruut en Flupje van Tiel.
- De Veluwe waora de meêste bossen van Nederland staene.
- D'n Achteroek wat a veural agrarisch is.
Aore Gelderse hebieden bin ut Riek van Nijmegen, ut Land van Maos en Waol, de Liemers, de Gelderse vallei, d'n Bommelerwaerd en d'n Iesselvallei.
Gelderland wor doorkruust deur de Rien mie zien aftakkingen Waol en Iessel. De Maos vormt d'n hrens mie Noord-Braebant. De hoôgste punten binne de Torenberg en de Aerdmansberg bie Aepeldoorn (107 meter boven NAP) en de Posbank bie Rhenen (110 meter boven NAP). Zou Limburg nie bie Nederland ‘ebleve binne in 1815 dan zouwe dit de hoôgste punten van Nederland weze.
Politiek en bestierBewerken
ProvincieBewerken
De Provinciaole Staeten van Gelderland è 55 zeêtels (vò 2011 waeren dat 'r 53). Sins de verkieziengen van maerte 2023 is de verdeêlienge zoô:
Uutslag Staetenverkiezingen | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Partij | 2023 | 2019 | 2015 | 2011 | 2007 | ||
BBB | 14 | ||||||
VVD | 6 | 8 | 9 | 11 | 9 | ||
PvdA | 5 | 5 | 6 | 9 | 10 | ||
GL | 5 | 6 | 3 | 4 | 3 | ||
CDA | 4 | 7 | 9 | 9 | 15 | ||
CU | 3 | 4 | 4 | 3 | 4 | ||
D66 | 3 | 4 | 7 | 4 | 1 | ||
SGP | 3 | 3 | 3 | 2 | 3 | ||
PvdD | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | ||
PVV | 2 | 3 | 5 | 6 | |||
Volt | 2 | ||||||
JA21 | 2 | ||||||
SP | 2 | 3 | 6 | 5 | 7 | ||
FVD | 1 | 8 | |||||
50+ | 1 | 2 | 1 | 1 | |||
Zeêtels | 55 | 55 | 55 | 55 | 53 | ||
Opkomst | 62,8% | 58,6% | 49,9% | 58,6% | 48,9% |
Commissaoris van de Konieng is John Berends van 't CDA.
't College van Gedeputeerde Staeten in 't tiedvak 2015-2019 steunde op 'n coalitie van VVD, CDA, D66 en PvdA.
't College van Gedeputeerde Staeten in 't tiedvak 2019-2023 steunt op 'n coalitie van VVD, CDA, GL, PvdA en CU.
GemeêntenBewerken
Sins 2019 ei Gelderland 51 gemeênten.
|
|
|
PlaetjesBewerken
Lienks nae butenBewerken
Gemeênten
Aelten •
Aepeldoorn •
Arnem •
Barneveld •
Berg en Dal •
Berkelland •
Beuningen •
Bronck'orst •
Brummen •
Buur'n •
Culemborg •
Doesburg •
Doetinchem •
Druten •
Duiven •
Ede •
Elburg •
Epe •
Ermelo •
Harderwiek •
Hattem •
Heerde •
Heumen •
Lingewaerd •
Lochem •
Maesdriel •
Montferland •
Neder-Betuwe •
Nijkerke •
Nijmegen •
Nunspeet •
Oldebroek •
Oôst Gelre •
Ouwe Iesselstreek •
Overbetuwe •
Putt'n •
Renkum •
Rheden •
Rozendael •
Scherpenzeel •
Tiel •
Voorst •
Waegeningen •
West Betuwe •
West Maes en Waol •
Westervoort •
Wiechen •
Winterswiek •
Zaltbommel •
Zevenaer •
Zutphen
Waeterschappen
Rien en Iessel •
Rivier'nland •
Vallei en Veluwe
Streêken
Achteroek •
Betuwe •
Bommelerweerd •
Gelderse Vallei •
Iesselvallei •
Land van Maes en Waol •
Liemers •
Midden-Betuwe •
Montferland •
Neder-Betuwe •
Over-Betuwe •
Riek van Nijmegen •
Tielerweerd •
Veluwe •
Veluwezoôm
Provincies
Drenthe •
Flevoland •
Friesland •
Gelderland •
Greunienge •
Limburg •
Noord-Braebant •
Noord-'Olland •
Overiessel •
Utrecht •
Zeêland •
Zuud-'Olland
Noord-Braebant | Noord-'Olland | Overiessel | Utrecht | Zeêland | Zuud-'Olland |