Uranus (planete)

Uranus is de op twee na groôtste en vanaf de Zunne gezien de zevende planete van ons zunnestelsel. Deze iesreus is vernoemd nae de god Uranus, ok we Ouranous, de personificatie van den 'emel, uut de Griekse mythologie.

Uranus
Informatie
Symboôl
Type	Planete Iesreus
Vernoemd ní	Uranus, een god in de Griekse mythologie
Antal Maenen	27
Diameter	51.118 (±8) km (equator) 49.946 (±40) km (polair)
Massa	8,683×1025 kg
Valversnelling	8,86
Ontsnappingssnelheid	21,32
Rotatietied	17 uur 14 min
Saemenstelling kern	Vermoedelijk nikkelijzer en gesteente
Aofplatting	1 / 43,6
Periode (p)	84,07 jaer
Scheinbaere 'elder'eid	5,9 tot 5,3
Afstand tot	de zunne
Afstand	2,87×109 km
Temperatuur	68
Saemenstelling	Voornaemelijk H2, He en CH4

Waarneming

Met het blote oog is Uranus net nieê te zien, alleên als um in oppositie staet, onder zeer gunstige omstandigheden en als bekend is waar gezocht mot 'ore komt de helderheid in de buurt van de grens van wat nog met het blote oog gezien kan worre. Mie een geweune verrekieker is Uranus wè te zien als een zwak "sterretje", mae zelfs mie een groôte telescoop bluuft Uranus niet meê dan een hroenachtig schiefje. Uranus was in de oudheid dan ok niet bekend. Het is de eerste planete die sins de uutvinding in de 16e eeuw van de telescoop is ontdekt.

Ontdekking van Uranus

In 1690 is deze planeet voor het eerst waergenomen deu John Flamsteed. Deze Iengelse astronoôm veronderstelde dat het om een sterre in het sterrenbeeld Stier (Taurus) ging en noemde zijn ontdekking "34 Tauri". Rond 1769 wierre Uranus in totaal 12 keer waargenomen deu Pierre Lemonnier, mae ok deze astronoôm meende een ster te zien. De officiële ontdekking staot op naem van William Herschel die op 13 maerte 1781 het object as planete kwalificeerde. Um gaf de planeet de naem "Georgium Sidus", nae de Iengelse koning George III. Een andere naem die in die tied gehanteerd werd was "Herschel". Pas in 1850 wierre de eerder al deu Johann Bode voorgestelde naem Uranus officieel in gebruuk genomen.

Uranus in ciefers

• Gemiddelde baansnelheid : 6,8 km/seconde
• Helling van het baanvlak tegen over het baanvlak van de aarde : 0,77°
• Soortelijke massa (Dichtheid) : 1,30 g/cm³
• Ontsnappingssnelheid : 21,3 km/seconde

Baan en rotatie

Uranus draoit in 17 uur en 14 minuten om um z'n asse. Echter, vanweêge de zeer krachtige winden in de bovenste laegen van de atmosfeer van Uranus, kan dat deel van de atmosfeer een rotatie voltooien in onheveer 14 uur.

Gekantelde as

Een van de opvallendste eigenschappen van Uranus is de Evenaer, die een hoek van 98° ei mie het vlak van de ecliptica waarin de planete rond de Zunne draoit. Dit wordt de obliquiteit van de planete genoemd. (De Aerde ei een obliquiteit van slechts 23,45°.) Een mogelijke verklaring daarvò is dat ooit een enorme botsing met een ander groôt hemellichaam is vògekomen. Dat zou tevens een verklaring kunnen zijn voor het groôte aantal maenen rond deze planete. De obliquiteit ei groôte invloed op de seizoenen: op aolle breedtegraden is er een zeer groôt verschil tussen winter- en zomerdaglengten.

Samenstelling

Samen mie Neptunus vertoônt Uranus grote overeenkomsten mie de kern van de gasreuzen Jupiter en Saturnus. Het grote verschil met deze planeten is de afwezigheid van een omringende mantel van metallisch waterstof. De kern bestaet vermoedelijk uut nikkelijzer en silicaten mie daaromheên een mantel van water, methaan, ammoniak en waarschijnlijk nog enkele losse elementen. Aan de butenkant bevindt zich een laag van vloeibaar waterstof, helium en methaan, welke stoffen naar het oppervlak toe steeds meer gasvormig worden. Ondanks de afwezigheid van metallisch waterstof rondom de kern, ei Uranus wel een magnetisch veld. Het magnetisch veld van Uranus worre gevurmd deu de aanwezigheid van hoog geleidende deeltjes diep in de vloeibare mantel van de planete.

Atmosfeer

Samenstelling atmosfeer
Waterstof (H2)	82,5%
Helium (He)	15,2%
Methaan (CH4)	2,3%
Waterstofdeuteride (HD)	148 ppm
Ammoniak (NH3)	sporen
water (H2O)	sporen

De voor Uranus karakteristieke cyaan tot blauwe kleur worre veroorzaakt door de atmosfeer die relatief veel methaen (2,3%) bevat. Dat absorbeert rode en oranje golflengtes uit het zonlicht maar het weerkaatst blauw en hroen. Wolken worden vrijwel niet in de atmosfeer waargenomen. Alleen op in de zon gelegen delen rondom de evenaar komen wolkenformaties wel eens voor. In de hogere lagen van de atmosfeer komen stormen voor waarbij de windsnelheid op kan lopen tot 720 km/u. De atmosfeer van Uranus lijkt veel op die van de andere gasreuzen, vooral die van Neptunus.

Klimaet

Het klimaet van Uranus wordt sterk beïnvloed deur zien gebrek aan warmte en deur zien gekantelde as, waerdeur de seizoenen veel sterker variëren dan bijvoorbeeld op de Aerde.

Magnetisch veld

Ten opzicht van de rotatieas vertoônt het magnetisch veld een hoek van ongeveer 60°. Dit magnetisch veld worre vermoedelijk veroorzaakt door bewegende waterijsmassa's diep onder het oppervlak. Het magnetisch veld van Uranus is ernstig verstoord deudat het ies warmtestraling doorlaat waardoor verschillende magneetvelden opgewekt worden.

Maenen

Uranus ei 27 bekende maenen waarvan er veê bin vernoemd naar personages van William Shakespeare en uut het gedicht The Rape of the Lock van Alexander Pope.