Scheikunde

Scheikunde is de weet'nschap die a eihenschapp'n, saemenstellieng'n en reacties van stoffen onderzoek, en, zo a de naem a duud'lijk mik, de scheidieng van verschill'nde stoffen. Hekeken wor ni de structuur van moleculen, die an bestin uut atomen, en an de and van deze structuur worn wee conclusies eleit op 't hebied van kookpunt, smeltpunt en derhelijke. Oe sterker de bindieng tussen de moleculen, oe hrotter a 't kook- en smeltpunt is.

Model hlucosemolecuul, C₆H₁₂O₆

Buys Ballot

't Scheien van stoffen bie scheikunde kan op vee menieren hebeur'n. Voebeêl'n van scheidingsmethoden zien onder are destillâtie, extractie, filtrâtie en kristallisâtie.

Periodiek Systeem

Alle scheikundihe stoffen worn onderverdeêld in 't Periodiek Systeem. In totaâl worn ongeveêr 120 stoffen onderscheien. De elementen mie de oôgste atoomnummers komm'n allin nie in de natuur voe. De Rus Mendelejev ei 't iste Periodiek Systeem ontwurpen. Are bekende scheikundigen zien:

• Svante Arrhenius
• Herman Boerhaave
• Niels Bohr
• Robert Boyle
• Marie Curie
• Michael Faraday
• Christophorus Buys Ballot

Vakhebieden

Binn'n de scheikunde, ok wè chemie, worn een antal vakhebieden onderscheien:

• Analytische scheikunde
• Anorhânische chemie
• Biochemie
• Chemometrie
• Elektrochemie
• Foto-elektrochemie
• Fysische chemie
• Geochemie
• Oleochemie
• Orhânische chemie
• Orhânometaâlchemie
• Polymeêrchemie
• Radiochemie
• Structuurchemie
• Theoretische scheikunde
• Vassenstofchemie