Fort Zeelandia (Surinaome)

Fort Zeelandia is een voormalig Nederlands fort tussen Paramaribo, de oôdstad van Surinaome, en de lienkeroever van de rivier de Surinaome. Sins 2004 ist een museum.

Binnenkant van het fort
Fort
Voormaelig kruuthuus mee Zeêuws waopen
Officiersweuningen bie Fort Zeelandia

Het vuuf'oekige fort ontstong in het begin van de 17e eêuw, toe de Nederlanders een handelsvestiging stichtten bie het Indianendurp Parmirbo. Om de nederzetting te verdedigene wier een verstèrreking an'eleid.

De Iengelse veroverende 't fort in 1651 en noemende het Fort Willoughby, naer Lord Willoughby. In 1667 veroverende Zeêuwen onger Abraham Crijnssen het fort en de nederzetting. Het fort wier Fort Zeelandia 'enoemd; op één van de kruuthuuzen is nog 't Zeêuwse waopen te ziejene. De nederzetting kreeg de naem Nieuw Middelburg. Die sloog echter nooit an.

Fort Zeelandia wier uut'ebreid mee vuuf bastions. Drieje deervan, bastion Middelburgh, bastion Veere en bastion Zierikzee, bestô nog, de twee die an de landkant waere 'ebouwd, wiere weig'ehaelen toe Fort Nieuw-Amsterdam gebouwd 'ebouwd wier.

Naedat in 1712 de Fransen een succesvolle anval hao uut'evoerd op een deel van de plantages rond Fort Zeelandia, wier op de rechteroever van de rivier een nieuw fort 'ebouwd, Fort Nieuw-Amsterdam. Fort Zeelandia wier een kazerne, en laeter een gevangenis.

In 1967 wier het fort 'erestaureerd, weerna het Surinaoms Museum hier werd uusvest. De dag voo de onafhankelijk'eid in 1975 wier het standbeeld van koningin Willemina van het onafhankelijkheidsplein nae een plek naest het fort verplaest.

In april 1982 namme de militairen rond Desi Bouterse hun intrek in het fort. Het wier gebruukt om tegenstanders van 't regime op te slutene. Op 8 december van dat jaer wiere op de ringmure, an de kante van de Surinaomerivier, vuuftien tegenstanders van het regime-Bouterse om'ebrocht. Een gebeurtenis die bekend stit as de decembermoor'n.

Buten het fort wiere ienkele mooie officiershuzen 'ebouwd.

Plae'ies bewerk

Zie ok bewerk

Literatur bewerk

  • C.F.A. Bruijning, J. Voorhoeve (red.): Encyclopedie van Suriname. Amsterdam en Brussel 1977, pag, 683, B.V. Uitgeversmaatschappij Argus Elsevier, ISBN 9010018423
  • Jos Fontaine: Zeelandia. De geschiedenis van een fort. Zutphen 1972, De Walburg Pers, ISBN 906011-441-8