Kloetegen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ouddorp (Overleg | biedraegen) Geen bewerkingssamenvatting |
Ouddorp (Overleg | biedraegen) Geen bewerkingssamenvatting |
||
Rehel 1:
[[Plaetje:Geerteskerk 2.jpg|250px|rechts|thumb|De durpskerke in [[2008]].]]
[[plaetje:Zijgevel - Kloetinge - 20125861 - RCE.jpg|250px|rechts|thumb|'Uus in de Jachtuusstraete.]]
[[plaetje:Overzicht voorgevels; de linkergevel is van de oude pastorie, de rechter gevel van het oude raadhuis - Kloetinge - 20352807 - RCE.jpg|250px|rechts|thumb|Ouwe Raeduus.]]
'''Kloetehen''' of '''Kloetehe''' ([[Nederlands]]:''Kloetinge'') is 'n [[durp]] in de gemeênte [[Goes]] mee 3148 inweuners in [[2010]]. Het ringdurp is ien van de ouwste durpen van Zuud-Beveland.
Regel 5 ⟶ 7:
In de 15e eêuw stonge er vuuf meulens, allemael in het bezit van de ambachts'eren, de 'eren van Bossele.
==Omschrieving uut 1839==
De bekende Aerdriekskundige Van der Aa omschrieft Sreinskinders in [[1839]] as volgt: ''Kloetinge, gem. op het eil. Zuid-Beveland, prov. Zeeland, arr., kant. en distr. Goes (3 k. d., 8 m. k., 5 s. d.); palende N. aan het voorm. Goesche diep en den Wilhelmina-polder, gem. Kattendijke, O. aan de gem. Kattendijke en Kapelle-Biezelinge-en-Eversdijk, Z. aan 's Graven-polder-St.-Janspolder-Oost-en-Middel-Zwake, W. aan 's Heer-Abtskerke en Goes. Deze gem. bevat het d. Kloetinge, benevens de geh. Abbekinderen, de Groe, Sir-helsdorp en Ter-vate. Zij beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 1601 bund., waaronder 1589 bund. 1 v. r. 35 v. ell. belastbaar land; telt 142 h., bewoond door 173 huisgez., uitmakende eene bevolking van 830 inw., die meest hun bestaan vinden in den landbouw en veehandel; ook heeft men er eenen windkorenmolen. Vroeger heeft hier ook een boekweitmolen gestaan, welke echter sedert het jaar [[1832]] niet meer in werking is. De Herv., die hier 780 in getal zijn, onder welke ruim 400 Ledematen, maken eene gem. uit, welke tot de klass. en ring van Goes, 1e sectie, behoort. De eerste, die in deze gem. het leeraarambt heeft waargenomen, is geweest Gunthier Aldegonde Daman, die den 14 October 1586, herwaarts kwam van Goes. In het jaar 1587, was er evenwel reeds weer een ander, Andries Caenen genaamd, die van [[Oedjeskerke|Hoedekenskerke]], herwaarts beroepen werd. Het beroep geschiedt onder medestemming van den Ambachtsheer. De R. K., van welke men er 30 telt, worden tot de stat. van Goes gerekend. — De 10 Isr., welke hier gevonden worden, behooren tot de ringsynagoge van [[Middelburg]], bijkerk Goes. Men heeft in deze gem. eene school, welke des zomers gemiddeld door een getal van 50, doch des winters door 100 kinderen bezocht wordt. Deze gem. is eene heerl., die van een zeer wijden omtrek is. Zij was oorspronkelijk een groot moeras, waaruit enkele droogten (kluiten) op kwamen, op welke wederom vliedbergen waren opgeworpen. Voorheen werden er niet minder dan zeven zoodanige in aangetroffen, waar door deze uitgebreide heerl., welke nog in Noord-, Middel- en Zuidambacht gesplitst is, onderscheiden werd in Sirhelsdorp, de Bordenloo (nog Borneloo) langs de Mannee, Roelofsdorp en de Groe, waar een kapelletje voor St. Maarten stond, Abbekinderen en de Smallegange, waarbij later een ridderhofstede werd opgetrokken, die in het jaar 1560 afbrandde. De eerste stamheeren van deze plaats waren hooge Zeeuwsche Edelen, tot hun wapen voerende drie leliën van azuur (blaauw), op een goud veld, van welke slechts eenige weinige met name genoemd worden. Naderhand is door eene erfdochter dezer Edelen, deze heerl. gekomen in het bloed van Borssele, Heeren van Vere, en onder dezen is zij het erfdeel geworden van Vrouwe Margriet van Borssele, Vrouw van Kloetinge en Ridderkerk, tweede dochter van Wolferd van Borssele, Graaf van Grandpré en van Bouchain, Heer van der Vere, Vlissingen, Westkapelle, Domburg enz., zonder mans oir overleden in het jaar 1487. Zij trouwde in 1492 Walraven van Brederode, wien zij deze heerl. ten huwelijk aanbragt. Later is hier gekomen, Adolf Julius Burchard, Baron van Höffel, Landdrost van Zalland en Overijssel, wiens nagelatene weduwe haar nog een tijd lang bezeten heeft. Mr. Willem van der Bilt kocht haar blijkens transport- en verleibrieven van 6 Junij 1765, van de voogden van Joachim Adolphus, Grave van Hechteren, als onversterfelijk erfleen. Thans wordt zij sedert 1843 en na den dood van H. M. v. d. Bilt, ten gevolgd van koop, in eigendom bezeten door den minderjarigen Heer Johan Cornelis Clotterbooke Patijn, woonachtig te [[D'n Aegt|'s Gravenhage]]. Het d. Kloetinge ligt 20 min. Z. O. van Goes, aan den straatweg van die stad op Tholen en Bergen-op-Zoom. Het is eene fraaije, welbebouwde en aangename plaats, bestaande grootendeels, uit een ruim langwerpig marktplein, met goede woningen en jonge boomen omringd, aan welks noordzijde, eene groote vierkante gemetselde waterkom of wed gevonden wordt. Men telt in de kom van het d. 76 h. en 460 inw. In de kerk, plagt de Bisschop van [[Utrecht]], vóór de Reformatie, de collatie van vier vicarijen te bezitten, die daar gevestigd waren. Vier andere, waaraan de inkomsten van 80 gemeten lands verbonden waren, behoorden aan den Heer. De opbrengsten daarvan zijn sedert 1581 voor in eene Godgeleerde studeerbeurs herschapen, die nog bestaat. Ook bezaten de Kanunniken van Vere in het zuidelijk deel van dit ambacht, tienden of liever halve tienden, want zij hadden slechts regt op den twee en twintigste schoof. De kerk, op het zuideinde van het dorpsplein, is een fraai zeer wel ingerigt gebouw, en heeft een zeer fraai orgel dat in 1787, op last van den toenmaligen Ambachtsheer Zegwerd Diderik van der Bilt, werd vervaardigd door H. H. Hess, orgelmaker te Gouda. Het heeft zestien sprekende registers, verdeeld over twee handklavieren; het pedaal is aangehangen. Onder aan de balken van het koepelwerk der kerk vindt men nog eenige oude beelden van heiligen, zijnde de overblijfselen van de vorige eeredienst. Aan de kerk staat een hooge vierkante toren, met eene fraaije pyramidale spits, met peer.
Men had hier vroeger een, in 1818 gesticht, armenhuis, waarin oude lieden en kinderen verpleegd werden, doch dit is in 1843 opgeheven. — De kermis valt in den tweeden Paaschdag. Onder deze gem. worden thans nog vijf zoogenaamde vliedbergen aangetroffen, voorheen waren er zes. Onder de huizen van dit d., munt uit, het heerenhuis Weltevreden. Vroeger had men onder de heerlijkheid ook een kasteel, het Huis-te-Kloetinge en het Huis-Smallegange, het stamhuis van den bekenden Kronijkschrijver van Zeeland, en waaruit ook de Biezelingsche Pastoor Mattheus Jansz. van Smallegange gesproten was.
Dit d. heeft in het laatst der zestiende eeuw verschrikkelijk geleden, en werd in [[1573]] door de muitende Spanjaarden, bijna geheel in de asch gelegd. Het wapen van Kloetinge is van goud, met drie leliën van azuur (blaauw).''
== Boeken over Kloetehe ==
| |||