Versie op 26 jun 2012 08:47 bewerk Ouddorp (Overleg \| biedraegen) 7.579 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting ← Ouwere bewarkienge		Versie op 26 jun 2012 08:48 bewerk onedaene maeken Ouddorp (Overleg \| biedraegen) 7.579 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Nuwere bewarkienge →
Rehel 8: == Meule == De meule vlakbie [[Ternisse]] is ebouwd in [[1752\|zeeventientwêêevuuftug]] en 't is naemlóös. Dit ''Zeeuwse type'' is 'n achikantug ouie meulije, 't is de kleinste meule van Zuud-Beveland mee 'n vluchje van achttien meter fêêrtug. de hrondzieler sti op 'n meulbergje van zowat ander'aolve meter óhe. 't Stoeng ok hoed op d'n blakken toen a 't ebouwd is en dan ao je niet zö'n óhe meule nóódug. Die wier vanzelfs ok reekenienge mie ehouwe en 't most ok nie mêêr koste as a bróödnóódug was. De vlaemse ponden wazze ok diere in dien tied mó je mè reekene. De fondeeruhhe is van heele IJselstêêntjes emesseld en voe de rest is 't aollemille out, b'aolve d'n iesderen as en de roen, die a vroeher ok van out wêêre. D'r zitte ok noh onderdêêlen van z'n voorhanger in en dat was 'n standermeule ~~(zie Kroniek Smallegange)~~. 't Meultje is zó kleine, dat de meulehérs onde rmekaore zeie -zó ard da de meulenêr van Temisse 't óóre kon vanzelfs: a t'r 'n voer óói verbie komt vólt'n nog stille ok. 't Ei ok mè twi zolders, 'n stêênzolder en 'n smoutzolder: Op de stêênzolder lihhe ders stéénen iwi koppel zestien(vroeher vuuftienders of êêndertug deursnee). Zestienders en vuuftienders wil zehhe, dat d'n omtrek van de stêên in Amsterdamse voeten zestiene of vuuftiene is. Eên koppel blaeuwe netuur- of lavastêên uut 't Eifelhebergte (tervestêènen)m pel kunststêênen , ok wè en 'n kopkrop- of voerslêênen enoemd (voe bêêstevoer). Die stêênen worre an'edreeve deur 'n staekiesder, da's wè van out op 't onderste stikje nae, want da's 'n iesdere klauw. Di zit van booven 'n stéënschieve an mie staeven van palm'out, dreeve wor deur 't azien oute kammen. dat a wee an'espoorwiel mie Da's de beste kombenaosie mie zó min meuheluk slietaozje. 't Spoorwiel zit vast an de koonung. ok wee'n bonkelër Di zit van booven an mie eikene kammen, dat wee inhriept in 't boovenwiel, verzien van azien oute kammen. 't Hróóte boovenwiel zit an d'n iesderen as en dirran zitte wee de ieken. Rond da boovenwiel zit de remvelluhhe oftwel de ange, die a je van buiilen bie de vanglouwe los kan lichte (de vanglichte). Da's nöha 'n hevoelswerk, dir a je nöha wat ervaeruhhe in mó è, want di daoit toch aoltied zó'n ton of tiene mie hank deur de ronte (zowat ondert kielemeter in d'uure an d'uutênden van de wieken). Bie veest'ard remmen kunne de stêên en de kammen overbelast worre en ze kunne ze ofbreeke en dan è'jêêle hröóte hank, dat êêl de kappe mie wiekenkruus en aol d'r ofvliegt, a je tenminste 'n hoeie vang eit, die a hoed pakt. 't Is ok meuheluk a t'n deur de vange lapt mei 't nóódlottuhhe hevolg, dat 'n in d'n brand hit. Want da's out op out en deur de vrievuhhe wor dat loei'êêt, zodat 'r brand ontstit. Dirrom is sturmachtug, buiug weer zó hevaerluk. De snel'eid van de meule mó je reehele deur d'oeveeleid zeil, dat a je voorleit. Zó è je: a. in de volle top zeilen; b. zeilen; d. en dat is mie vier volle 't êêste lientje of mie aolve 't sturmzeiltje en e. dan kunne d' onderste windborren d'r noh uut. In 't leste heval sitt'n in z'n blóóte bêênen. A 't êêl ard sturmt dan ka je 't wiekenkruus ok noh 'n bitje uut de wind zette, dus nie pal op de wind, dan hitt'n d'r van eihens lanks en is 't nie zó sterk.

Schrabbekerke: verschil tussen versies