Slaeven'andel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ouddorp (Overleg | biedraegen)
Geen bewerkingssamenvatting
Ouddorp (Overleg | biedraegen)
Geen bewerkingssamenvatting
Rehel 1:
[[Plaetje:Triangle trade2.png|thumb|250px|De drie'oeks'andel]]
[[Plaetje:Slave ship diagram.png|thumb|250px|Slaevenschip]]
Een minder fraoi kapittel uut de [[Geschiedenisse van Zeêland|Zeêuwse geschiedenis]] is de '''slaeven'andel''' waer a ons voorgeslacht vreêdvee geld mee verdiende. D r waere oôk een êle klus Zeêuwse planters, die a voraol in West-Indië onderden slaeven in dienst aodde. Die slaeven kwaeme van verscheiene [[Afrika]]anse stammen en konde mekaore mae moeilijk verstae. Ze gebruukte daerom woorden van de blanken op de plantage om mee mekaore te praoten. Die woorden wiere op zò n bitje op z n Afrikaans uutgesproke en zinnen wiere eêl primitief opgebouwd. Zukke taelen ête creooltaelen. [[Papiamento]] en Sranan tongo (SurinaamsSurinaoms) bin dae voorbeelden van.
 
D'r waere oôk wat creooltaelen die uut t Zeêuws voortgekomme bin. De taele van wat a noe de Virgin Islands bin en drie taeltjes in t stroômgebied van de rivieren Berbice (van nae de barbiesjes gae), Essequibo en Demerary in [[Guyana]], è een Zeêuwsen basis. Tweê daevan, Skepi en Berbice, ore nog aoltied gebruukt, a bin ze op servesturve nae doôd.
 
Zò n bitje rond 1700 wiere d r een berg slaeven op de Virgin Islands gekerstend deur hernhutters uut [[Duutsland]]. Die hernhutters leerde de creooltaele en vertaelden d r biebelteksten in. De slaeven zelf gebruukten de taele op den duur oôk om in te schrieven. Een jaer of tiene gelee, is de leste spreker van dat soortje [[Neger'ollands|neger-Zeêuws]] overleë.