Ester (Biebelboek): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ouddorp (Overleg | biedraegen)
Nieuwe bladzie mee as inoud: '''Ruth''' is een biebelboek uut 't ouwe testamant. Ieronger wor 't eele boek in 't Zeêuws weer'egeve: 1’t Was in den tied van Ahosveros, die a regeer...
 
Ouddorp (Overleg | biedraegen)
Geen bewerkingssamenvatting
Rehel 1:
'''Ruth''' is een [[biebel]]boek uut 't [[ouwe testamant]]. Ieronger wor 't eele boek in 't [[Zeêuws]] weer'egeve:
 
1’t Was in den tied van Ahosveros, die a regeerden over een riek van [[India]] tot an [[Ethiopië]] en dat 127 provincies ô. 2 In het derde jaer van z’n regerieng, toen at ‘n in de burcht van Susan troônde, 3 ieuw deze konieng Ahosveros een feêstmael vo aol z’n vorsten en belangrieke onderdaenen; de bevelebbers van ‘t leger van Perzië en Medië, de adel en de provinciebestuurders waere d’r ok. 4 Daegenlang proenkten ie mit de pracht en de prael van z’n konienklijke riekdom - wè onderdtachentig daegen lank. 5 Toen die daegen verbie waere gaf de konieng een feêstmael van zeven daegen lank vo aolle beweuners van de burcht Susan, van oage tot leêge op ‘t plein van ‘t konienklijk paleis. 6 De albaste pilaeren waere versierd mi witte en blauwe linne gerdienen die mi roôie koorden en zulvere riengen vastgemaekt waere; de rustbanken van goud en zulver stienge op een mozaiëkvloer van albast, wittemarmer, paerelmoer en gekleurde steênen. 7 De wien wier dae in gouwe bekers geschonke, d’n eênen nog mooier as d’n aoren en d’r was meer as genogt konienklijke wien, zo a je dat bie ‘n konieng mag verwachte. 8 ‘t Was zo geregeld da je net zo vee kon drienke as a j’op kon. De konieng ô aolle schienkers opgedroge rekenieng ‘t ouwen mi wat a iedereen graeg wou. 9 Ok Vasti, de koneginne, gaf ‘n feêstmael vo aol de vrouwen in ‘t paleis van konieng Ahosveros. 10 Op de zevenden dag toen at de konieng deur de wien een bitje jolig was belastten ie Mehuman, Bizta, Charbona, Bigta, Abagta, Zetar en Karkas, de zeven vertrouweliengen die in persoônlijke dienst van konieng Ahosveros stienge, 11 om de koneginne bie z’n te briengen mit der konienklijke kroône op, ie wou mit ‘r pronke en aolle vorsten laete zien oe mooi a ze was. 12 Ma toen ‘t bevel van de konieng deur de vertrouweliengen overgebrocht wier, wou Vasti nie komme. De konieng ergerden z’n eige dae vreêd an en ie wier meraekel kwaed. 13 De konieng vroeg raed an de wieze mannen, want die wiste oe at ‘t er vroeger nae toe gieng. Ie was naemelijk gewend om ulder z’n zaeken vo te leggen omdat ze verstand odde van wet en recht 14 Z’n meêst vertrouwde raedgevers waere Karsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena en Menukan, de zeven vorsten van [[Perzië]] en Medië. Ze liepe in en uut bie de konieng en ze odde d’oagste posten in z’n riek. 15 ‘Wat zeit de wet?’ vroeg de konieng ‘Wat mot ‘r gebeure mi konegin Vasti noe a ze nie geluusterd eit nae het konienklijk bevel dat eur angezeid is deur de vertrouweliengen van de konieng?’ 16 Menukan zei tegen de konieng en de vorsten: ‘Nie alleênig tegen de konieng ei konegin Vasti d’r eige misdroge, ma ok tegen aolle vorsten en aolle volken in aolle provincies van konieng Ahosveros. 17 Ommers, wat a de koneginne gedaen eit dat kom zeker uut en dat za aolle vrouwen ter oôre komme en ‘t za ze d’r toe anzette om op d’ r eige mannen neer te kieken. Ze zu zegge: ‘Konieng Ahosveros ei gezeid dat ze konegin Vasti bie z’n moste brienge, ma ze kwam nie.’ 18 Vanaf vandaege zu de vrouwen van aolle vorsten van Perzië en Medië, zo gauw a ze te oôren kriege wat a de koneginne gedaen eit, ‘t zelfde zegge tegen ulder mannen mi ‘t gevolg dat er minachting en ergernisse van komt. 19 A de konieng ‘t ‘r mee seêns is, laet ‘r dan een konienlijk besluut uutgae dat schriftelijk vastgeleid woôrd in de wetten van Perzië en Medië, zodat ‘t nie meer trug te draoien is. Daerin mo beschreven woôre dat Vasti konieng Ahosveros nie meer onder oagen mag komme en dat de konieng de konienklijke waerdigheid za geve an ‘n aoren die a ‘t wè waerd is. 20 A in ‘t eêle riek – en dat is groôt! – bekend woord dat de konieng zo’n besluut uut ei laete gae, dan zu aolle vrouwen van d’n oagsten tot d’n leêgsten weer tegen ulder mannen opkieke. 21 Mi dit voorstel waere de konieng en de vorsten ’t seêns en de konieng dee zo a Menukan ‘t voorgeslogen ô. 22 Ie stierde brieven nae aolle provincies van z’n riek, nae iedere provincie in d’r eige schrift en nae ieder volk in z’n eige taele. Daerin stieng dat iedere man tuus de baes most weze en ok dat ‘n de taele van z’n eige volk most spreke.
2
Ester as koneginne gekoze
1 Een stuitje laeter, toen de konieng een bitje bedaerd was, docht ‘n weer an Vasti, an wat a ze gedaen ô en wat at ‘r over d’ r beslote was. 2 Daerom sloege z’n kaemerdienaers vo: ‘D ‘r zouwe vo de konieng ‘s mooie jonge meisjes gezocht motte woôre. 3 De konieng zou daevo in aolle provincies van z’n riek ambtenaeren an motte stelle en ze belaste de mooiste meisjes uut te zoeken en ze nae de burcht van Susan te briengen, nae ‘t vrouweverbluuf. Daer komme ze onder toezicht van Hegai te staen, de vertrouwelieng die a de konieng as haremwachter in dienst eit. Ze zouwe dan schoôneidsbehandeliengen motte kriege 4 en ‘t meisje dat de konieng ‘t beste anstaet, zou dan koneginne motte woôre in plekke van Vasti’. Mi dit voorstel was de konieng ‘t seêns en zo dee ‘n ’t ok. 5 Noe was ‘r in de burcht van Susan een Jood die Mordekai eêtten. Ie was de zeune van Jaïr, de zeune van Simi, de zeune van Kis, uut de stam van Benjamin. 6 Ie was eên van de mensen die a saemen mi Jechonja, de konieng van Juda, as ballieng uut [[Jeruzalem]] weggevoerd was deur konieng Nebukadnessar van Babel.
7 Deze Mordekai was de pleegvaoder van Hadassa, die ok wè Ester genoemd wier, ze was ‘n nichtje van z’n en z ‘ô geên vaoder of moeder meer. Naedat d ‘r ouwers gestorve waere ô Mordekai eur as dochter angenome.’t Was een lief en mooi meisje. 8 Toen a ‘t besluut van de konieng bekend gemaekt was wiere d’r vee meisjes bie mekaore gebrocht in de burcht van Susan. En Hegai most ‘r op passe. Ok Ester wier nae ‘t koninklijk paleis gebrocht en kwam onder ‘t toezicht van deze haremwachter. 9 ‘t Meisje stieng ‘n goed an en ie was erg op d ‘r gesteld. Daerom liet ‘n eur trek aolles brienge om d ‘r eige mooi te maeken en ie gaf eur goed de kost en ie zurgden d’r vo dat zeven van de beste hofdames uut ‘t konienklijk paleis vo d’r klaer stienge. En ok nog gaf ‘n eur saemen mi d’r slavinnen de mooiste kaemers van ‘t vrouwenverbluuf. 10 Ester ô nie gezeid van wat vo volk of welke fermielje ze d’r eên was, Mordekai ô d’r naemelijk op d’r arte gedrukt om d’r geên mens over in te lichten.
11 En iederen dag kuierde Mordekai liengst de voorhof van ‘t vrouweverbluuf om te weten te kommen oe a Ester ‘t maekten en wat a er mit ‘r gieng gebeure. 12 Zo’n meisje wier pas bie konieng Ahosveros gebrocht om dae de nacht deur te briengen a d ‘r twaolf maenden lank aolles an gedaen was om eur zo mooi meugelijk te maeken. Zes maenden wier ze íngevreve mi mirre-olie en zes maenden mi balsem en aore middeltjes. 13 En iedere keer at’r een meisje an toe was om nae de konieng te gaen, gaeve ze uut ‘t vrouweverbluuf aolles mee nae ‘t konienklijk paleis wat a ze ma wou.14 ‘s Aevens gieng ze nae binnen en ‘s ochens kwam ze trug en ze kwam dan in ‘n aor gedeêlte van ‘t vrouweverbluuf, dat onder toezicht stieng van Saäsgaz, de vertrouwelieng, die in dienst was bie de konieng as bewaeker van de bievrouwen. Ze gieng nie opnieuw nae de konieng, of ‘t most weze dat ‘n z’n zinnen op d ‘r gezet ô en ie eur persoônlijk weer bie z’n liet roepe. 15 Ester was een dochter van Abichaïl, die een oome was van d ‘r pleegvaoder Mordekai. Toen z’ an de beurte was om nae de konieng te gaen, wou ze nie anders meeneme as wat Hegai, de haremwachter, d’r angeraeien ô. En iedereên die a Ester zag keek z’n oagen uut. 16 Zo wier Ester bie konieng Ahosveros gebrocht, in ‘t konienklijk paleis, in ‘t zevende jaer van z’n regerieng, in de tiende maend, de maend Tebet. 17 En de konieng ieuw meer van Ester dan van aolle aore vrouwen en ie was vee meer gesteld op eur dan op aolle aore meisjes. Daerom zetten ie eur de konienklijke kroône op d’r oôd en maekten eur koneginne in de plekke van Vasti. 18 De konieng gaf ‘n groôt feêstmael vo aol z ‘n vorsten en oage onderdaenen, ‘t feêstmael van Ester. En ie kondigde vo aolle provincies een rustdag af en mit ‘n ruum arte, dat a je van een konieng verwachte mocht, deêlden ie cadeaus uut.
Rehel 17:
Mordekai vraegt an Ester om ulpe
1 Toen a Mordekai wist wat a d’r aomael opgedaen ô, scheurden ie z’n kleren, sloeg ‘n baele zak rond z’n lief en strooiden assie op z’n oôd. Ie gieng de stad deur en impersant ma klaege en kerme. 2 Vo de koniengspoorte bleef ‘n stae, want in rouwgoed mocht je dae nie in. 3 In aolle provincies gienge de Joden in diepe rouwe zo gauw a ‘t bevel en de wet van de konieng bekend wier. Ze vastten, schreeuwden en kermden en een eêleboel gienge in zak en assie 4 De bedienden en vertrouweliengen van Ester kwaeme ‘t eur vertelle. De koneginne verschrok d’r vreêd van en liet Mordekai kleren brienge, zodat ‘n
die an zou kunne doen in plekke van z’n rouwgoed. Ma ie wou ze nie anpakke. 5 Toen liet Ester Hatak komme eên van de vertrouweliengen, die de konieng eur as dienaer gegeven ô. Ze zei tegen z’n dat ‘n uut most zoeke waerom Mordekai z’n eige zo gedroeg. 6 Daerom gieng Hatak nae Mordekai, die a op het stadsplein vo de Koniengspoorte stieng. 7 En Mordekai zei wat at’n overkomme was, ok wist ‘n precies te vertellen oevee zulver Haman beloofd ô vo de koninklijke schatkiste, at ‘n de Joden zou mugge uutroeie. 8 En ie gaf ‘n een afschrift van de wet die a in Susan uutgevaerdigd was, waerin stieng dat ulder omgebrocht moste woôre. Hatak most dat an Ester laete zien om eur op d’ oagte te briengen. En ie zei: ‘Druk’t op d’r arte da ze nae de konieng toe gaet. Ze mot ‘n om genade smeke en opkomme vo d’r volk.’ 9 Hatak gieng trug nae Ester en vertelde wat a Mordekai gezeid ô. 10 En Ester stierden Hatak mi de booschap nae Mordekai: 11 ‘Iedereen in ‘t eêle land weet, dat wie ‘t ok is, man of vrouwe, die a ‘t waegt om zonder dat ‘n deur de konieng geropen is op de binnenof te kommen, volgens de wet dat mi den doôd mot bekoape. Allenig nae wie a de konieng z’n gouwe scepter toesteekt komt ‘r levend vanaf. Wat a mien angaet, ik bin noe a in geên dertig daegen bie de konieng gerope.’ 12 Ze gienge an Mordekai vertelle wat a Ester gezeid ô. 13 Toen liet Mordekai tegen Ester zegge: ‘Dienk noe ma nie da jie d’n enigen za weze van aolle Joden, die at’r levend vanaf komt, om a jie in het koninlijke paleis weunt. 14 A jie je mond oudt in deze moelijke tied, komt ‘r van een aore kant wè uutkomst en reddieng vo de Joden. Ma jie en joe fermielje zu dan ‘t leven laete. Wie weet bin jie juust koneginne g’woôre mi ‘t oag op ‘n tied as den dezen.’ 15 Toen liet Ester ‘t volgende bericht an Mordekai brienge: 16 ‘Roep aolle [[Israë|Joden]] bie mekaore die at ‘r in Susan bin en gae vo mien vaste, je mo nie eete en nie drienke, overdag nie en ‘s nachs nie en dat drie daegen lank. Ok ik za zo vaste mi m’n dienaressen. Daenae za ik nae de konieng gaen, ok a is dat tegen de wet. Kom ik om dan kom ik om. 17 Mordekai gieng weg en dee aolles wat Ester ‘n opgedroogen ô.
5
Feêstmael bie Ester