Wikipedia

Wullem I van 'Olland: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
Nuwere bewarkienge →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Henk K (Overleg | biedraegen)
1.282 bewerkingen
Nieuwe bladzie mee as inoud: {{Dynastie| | plaatje = 250px | naam = Willem I | leven = 11??- 4 februari 1222 | functie = [[Lijst van graven van H...
 
Henk K (Overleg | biedraegen)
1.282 bewerkingen
Geen bewerkingssamenvatting
Rehel 1:
{{Dynastie|
| plaatjeplaetje = [[AfbeeldingImage:Guillaume Ier de Hollande.png|250px]]
| naamnaem = Willem I van Olland
| leven = 11??- [[4 februari1165]]? - [[1222]]
| gebore = ca. [[1165]]
| functie = [[Lijst van graven van Holland|Graaf van Holland]]
| periodegesturve = [[1203]]4 februari - [[1222]]
| voorgangervaoder = [[AdaFloris III van HollandOlland]]
| opvolger = [[Floris IV]]▼
| vader = [[Floris III]]
| moeder = [[Ada van Schotland]]
| trouwe1 = trouwe 1
| dynastie = [[Hollandse Huis]]
| daotum1 = [[1197]]<br> [[Stavoren]]
| partner1 = [[Aleid van Gelre]]
| guus1 = 1 - Ricardis<br> 2 - [[Ada van Holland van Rijnsburg]]<br> 3 - [[Floris IV van Olland]]<br> 4 - [[Otto III van Holland]]<br> 5 - Willem
| functie1 = [[Graef van Olland|Graef van Olland]] en [[Graef van Zeêland|Zeêland]]
| periode1 = [[1203]] - [[1222]]
| vòganger1 = [[Dirk VII van Olland]]
▲| opvolgeropvolger1 = [[Floris IV van Olland]]
}}
'''Willem I''' (rond [[1165]] - [[4 februari]] [[1222]]), bijgenaamd '''de gek''' (waarschijnlijk vanwege zijn vechtlust), was sinds [[1203]] graaf van [[graafschap Holland|Holland]]. Hij volgde zijn broer [[Dirk VII van Holland|Dirk VII]] op als [[graaf (titel)|graaf]] van [[Holland]]. Willem I werd begraven in de [[Abdij van Rijnsburg]]. Hij heeft veel roem vergaard door zijn deelname aan de [[vijfde kruistocht]].
 
'''Willem I van Olland''' (ca. [[1165]] - [[4 februari]] [[1222]]), biegenaemd '''de gek''' (waerschienlijk vanwêge zien vechtlust), was sinds [[1203]] graef van [[Graefschap Olland|Olland]] en [Graefschap Zeêland|Zeêland]].
Willem I was een jongere zoon van graaf [[Floris III]] en [[Ada van Schotland]] en hij bracht zijn jeugd door in Schotland.
 
== Huwelijk en kinderen ==
Willem I huwde in 1197 te [[Stavoren]] met [[Aleid van Gelre]], dochter van [[Otto I van Gelre]]. Uit dit huwelijk werden vijf kinderen geboren:
*Ricardis,
*[[Ada van Holland van Rijnsburg|Ada]], die omstreeks 1239 abdis van de [[abdij van Rijnsburg]] werd,
*Floris die hem als [[Floris IV]] in [[1222]] opvolgde,
*[[Otto III van Holland|Otto]] die in [[1234]] bisschop van Utrecht werd,
*Willem.
 
Zijn vrouw Aleid overleed op [[12 februari]] [[1218]]. Willem I nam op dat moment deel aan de vijfde kruistocht. Na zijn terugkeer in Holland in [[1220]] huwde Willem voor een tweede maal, nu met [[Maria van Brabant]], de weduwe van keizer [[Otto IV]]. Dit tweede huwelijk is kinderloos gebleven.
 
== De Broedertwist ==
In [[1189]] begeleidde Willem zijn vader toen die deelnam aan de [[derde kruistocht]]. Zijn vader overleed in [[1190]] tijdens de kruistocht en zelf werd Willem tijdens zijn terugtocht in Frankrijk gevangen genomen.
 
Hij keerde in [[1191]] in Holland terug en raakte in onmin met zijn oudere broer [[Dirk VII van Holland|Dirk VII]] die zijn vader [[Floris III van Holland|Floris III]] als graaf van Holland was opgevolgd. Willem zocht daarom steun bij de opstandige [[Friezen]].
 
Omdat Dirk op dat moment niet weg kon uit [[Graafschap Zeeland|Zeeland]] stuurde hij zijn vrouw Aleid met een leger naar [[West-Friesland (historische regio)|West-Friesland]]. In november [[1195]] kwam het tot een treffen tussen Aleid en haar zwager Willem. Aleid wist het treffen naar haar hand te zetten door de leiders van [[Oude Niedorp]] en [[Winkel (Niedorp)|Winkel]] om te kopen.
 
Uiteindelijk werd de ruzie tussen beide broers bijgelegd, en kreeg Willem het bestuur over het [[Graaf (titel)|graafschap]] [[Midden-Friesland]]. Deze functie bracht Willem echter al snel weer in conflict met zijn broer.
 
[[Hendrik de Kraan]], heer van [[Kuinre]], hield plundertochten in Midden-Friesland. Willem nam wraak en vernietigde de burcht van Kuinre. Deze Hendrik van Kuinre was [[Heer (leenman)|leenman]] van Bisschop van Utrecht. Dirk VII had van [[Hendrik VI van het Heilige Roomse Rijk|Hendrik VI]] in 1196 het tijdelijk bewind over het [[prinsbisdom Utrecht|bisdom Utrecht]] toegekend gekregen, en zijn oom [[Dirk I van Holland (bisschop)|Dirk van Holland]] als [[Bisschop]] van Utrecht laten aanstellen. Dirk VII kon dus niet toestaan dat zijn broer bezittingen van het bisdom Utrecht vernielde, en liet Willem door Hendrik van Kuinre gevangen nemen.
 
Willem ontsnapte echter en vluchtte naar [[Otto I van Gelre]]. Dirk VII was als beheerder van het bisdom Utrecht namelijk in conflict gekomen met Otto van Gelre omdat deze het [[Oversticht]] (Overijssel en Drenthe) wilde bemachtigen van het Bisdom.
In 1197 trouwde Willem met [[Aleid van Gelre]], de dochter van zijn gastheer.
 
== De Loonse oorlog ==
Toen graaf Dirk VII in [[1203]] stierf was van zijn drie kinderen alleen zijn dochter [[Ada van Holland|Ada]] nog in leven.
Willem betwistte het recht van opvolging van Ada, die onmiddellijk na de dood van haar vader in het huwelijk was getreden met [[Lodewijk II van Loon]]. Het gevolg was de zogenaamde "[[Loonse oorlog]]" Aanvankelijk was Willem aan de winnende hand maar in [[1204]] wist Lodewijk hem met behulp van de steun van de [[Lijst van graven van Vlaanderen|graaf van Vlaanderen]] en de [[Lijst van prins-bisschoppen van Luik|bisschoppen van Luik]] en Utrecht naar Zeeland te verdrijven. Vanaf [[1205]] wist Willem het graafschap vanuit Zeeland te heroveren. In [[1206]] werd de vrede getekend en formeel werd het graafschap tussen Willem en Lodewijk van Loon opgedeeld. Willem kreeg Zeeland en de streek rond [[Geertruidenberg]], Lodewijk de rest. Het lijkt er echter op dat Willem gewoon door regeerde in Holland. In [[1213]] ontving hij het graafschap als rijksleen van keizer [[Otto IV]] en hierna was Willem I ook in naam Graaf van Holland.
 
==De vijfde kruistocht==
In [[1216]] nam Willem I deel aan een Franse expeditie naar Engeland tegen [[Jan zonder Land]]. De Engelse koning bracht het verdrag uit [[1206]] weer boven tafel en erkende alleen Lodewijk van Loon als graaf van Holland. Ook bereikte hij dat Willem I door de paus in 1216 werd [[Excommunicatie|geëxcommuniceerd]]. Mede om van deze ban af te komen heeft Willem I in [[1217]] aan de [[vijfde kruistocht]] deelgenomen en op deze tocht verwierf hij veel roem.
 
Met zijn leger van [[Friezen]], [[Hollanders]] en [[Vlamingen]] zeilde Willem langs de Europese kust op weg naar het heilige land. Door een storm raakte de schepen uit koers en de vloot, waarbij zich inmiddels ook Engelse schepen hadden gevoegd, zocht beschutting op een Portugese rivier. De Portugese koning [[Alfons II van Portugal|Alfons II]] wist de kruisridders over te halen hem te helpen in de strijd tegen de Moorse overheersing in zijn land. Willem I gaf gehoor aan het verzoek en voer op [[30 juli]] [[1217]] met zijn vloot naar [[Lissabon]]. De stad was 80 jaar eerder tijdens de tweede kruistocht bevrijd, maar de moren waren nooit helemaal verdreven uit Portugal. Na een hevige strijd om fort al-Kasr en met de belofte van Willem I op een vrije aftocht gaven de [[moren]] zich op [[21 oktober]] [[1217]] over. Eenmaal buiten de vesting stortte het leger van Willem I zich op de ongewapende Moren en slachtte ze af. Als dank bood de Portugese koning de [[kruisridders]] land aan en vele ridders aanvaarde dit. Willem I verloor hierdoor een groot deel van zijn leger en vroeg daarom aan [[Paus Honorius III]] om hem te ontheffen van zijn [[kruisvaart]] en hem toe te staan in plaats daarvan de strijd in Portugal voort te zetten, maar de paus weigerde om op dit verzoek in te gaan. Een deel van de vloot ging daarna op weg naar Akko. Willem zelf overwinterde met de rest van de vloot in Portugal en zou later volgen.
 
In de lente van 1218 kwam Willem met de Friezen, Hollanders en Engelsen aan in [[Akko]] waar de andere kruisridders zich reeds hadden verzamelt. Besloten werd om de Noord-Egyptische stad [[Damietta|Damiate]] te veroveren, zodat daarna de rest van het door de [[Ayyubiden]] geregeerde rijk kon worden ingenomen. Op [[27 mei]] 1218 kwamen de kruisridders aan bij Damiate, en op [[5 november]] [[1219]] viel de stad in handen van de kruisvaarders. De Egyptische [[Sultan]] [[al-Kamil]] stelde daarop voor om Damiate te ruilen voor [[Jeruzalem]]. De meeste kruisridders waren ingenomen met dit voorstel, maar de pauselijke afgezant [[Pelagius van Albano|Pelagius]] weigerde. Niet door onderhandelingen maar door strijd moest Jeruzalem worden ingenomen. Toen Willem I dit hoorde onstak hij in woede en keerde met zijn leger terug naar huis.
 
Pelagus en een deel van de kruisridders trokken verder Egypte in richting [[Caïro (stad)|Caïro]], maar zij werden verrast door de jaarlijkse overstroming van de [[Nijl]]. Hun legerplaats veranderde in een eiland en ze moesten het pas veroverde Damiate opgeven in ruil voor een vrije aftocht. Ontgoocheld keerden ze terug naar huis.
 
== Bestuur ==
Willem I verleende [[stadsrechten]] aan [[Geertruidenberg]] ([[1213]]), [[Middelburg (Zeeland)|Middelburg]] ([[1217]]), [[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]] ([[1220]]) en waarschijnlijk ook aan [[Leiden]]. Tijdens zijn bewind zijn een aantal belangrijke waterstaatkundige werken uitgevoerd, waaronder de bedijking van de [[Groote of Hollandsche Waard]].
 
Verder gaf hij een belangrijke aanzet tot het ontstaan van de [[waterschap|hoogheemraadschappen]].
 
[[Categorie:Graef van Olland]]
Truggeplekt van "https://zea.wikipedia.org/wiki/Wullem_I_van_%27Olland"