Zeêuwse grammaotica: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Tied om dit af te maeken mènsen, zeker mee 't 'oôge op de Zeêuwse Wiktionary die-a in de steigers staet. Elken dag 'n bitje, dan komme me d'r wè. |
|||
Rehel 14:
* '''Onziedig''' bin (zonder uutzonderienge) aolle verkleinwoorden, vedders woorden die bestaen uut ''ge-'', ''be-'', ''ver-'', ''ont-'' mee werkwoordsstam en woorden gemarkeerd mee 'n rietje achtervoegsels. Ongemarkeerde woorden bin ok dikkels onziedig, mae die kunne juust zoô goed mannelijk weze (zie bove).
In Nederlandse woordenboeken staet 't geslacht d'r dikkels bie. Bedienk dat dit vo 't Zeêuws dikkels nie 'tzelfde is. Vedders 'ouwe nie aolle sprekers de drie geslachten eve goed uut mekaore. Je kunne diengen ore as ''d'n aele'', awast moet dat feitelijk ''d' aele'' weze.
===Lidwoorden===
Rehel 39:
* de smisse
* d' utienge
* d' 'oere/ de hoere
't Lidwoord vo 't onziedig is altoos '' 't''. Dikkels oor dat an de vogaende of volgende lettergreep verbonde; 'n eige lettergreep vurmt 't feitelijk alleêne as 't fonetisch nie aors kan.▼
▲'t Lidwoord vo 't onziedig is altoos ''
===Meêrvoudsvurmienge===
D'n uutgang vò 't meêrvoud is meêstentieds ''-en''. Woorden die op ''-e'' èndige, kriege ''-n'' as uutgang: ''dulve - dulven'', ''boerinne - boerinnen''.
In Zeêuws-Vlaendere en in 't oôsten van Zuud-Beveland klienk dat ''-en'' as alleên maer 'n ''-n'' (''boerinne - boerin’n'', ''taèle - taèln''); nae 'n ''b'', ''p'' of ''m'' oor dat 'n ''-m'' (''kwabbm'', ''puupm'', ''trom’m''), nae 'n ''g'' of ''k'' is dat 'n ''-ng'' (''biggng'', ''bakkng''). De regel bie zòwè 't Woordenboek as bie de ''Noe''-spellienge is dat dit 'inslikken' '''nie''' oor uutgeschreve (gewoon ''taelen'', ''pupen'', ''bakken'').
Woorden op ''-el'', ''-em'', ''-en'', ''-er'' è ''-s'' as meêrvoud, ok in gevallen daer-at 't 'Ollands da nie (altoos) doet: ''kreukels'', ''braesems'', ''dorens'', ''snokkers''. In sommige dialecten vinde je woorden mee ''-e'' op 't ènde die-a vrommegae op ''-en''. Zukke woorden è in principe ok 'n meêrvoud op ''-s'': ''verke - verkes'' (al is ''verke - verken'' wel gevonde, in Erremu).
D'r bin 'n 'andjevol onziejige woorden die nie op ''-en'' uutgae, mae op ''-ers'', zòas ''kind - kinders'', ''ei - eiers'', ''’oen - ’oenders''.
't Woord ''juun'' krieg glad gin uutgang; dat is in 't ienkelvoud en 't meêrvoud 'tzelfde. 't Woord ''kind'' ei neffens de bovestaende vurm ''kinders'' ok nog 'n meêrvoud van 'n aore stam: ''guus''. De tweê meêrvoudsvurmen ore somtieds deu mekaore gebruukt, mae over 't algemeên stae ''guus'' vò de kinders uut eên gezin (dus: ''iemand'' z'n guus), en ''kinders'' vò aolle aore groepen (''kinders'' op straet, op schole etc.).
===Verkleinwoorden===
| |||