Strandieng van de Doris

Dit artikel is 'n etalageartikel.

De strandieng van de Doris voeng plaets op 13 december 1907 voh de kuste van Wasschappel. De Iengelse schoener liep mee nie goe roer vast op de "Rassen", een zandbanke tun zuujen van Wasschappel. Het schip liep gliek vol waeter en de bemannienge kon z'n eige alleên mè redde deur de masten in te klimme en zuch di vast te maeke. Alleên de 18-jaerige kokke Ernest Crowters bon zuch nie vast en, zoô verklaerde de kap'tein laeter,[1] wier krankzinneg van angste en kouwe, liet van uutputtienge los en verdroenk.[2] De reddingsboôt Koning Willem III uut Vlissienge vaerde, naeda deur de bevolkienge van Wasschappel alarm was esloge, saemen mee de sleêpboôte Elbe uut, mè ze konne deur't arde weer nie kort enoeg bie't estrande schip komme en moeste onverrichter zaeke trug ni Vlissienge.

Bemannienge van de Vuuf Gebroeders, Koning Willem III en Doris. Zittend v.l.n.r.: F.H. Jilleba, Thomas Magor en Jacob Schroevers

Jacob Schroevers (1853-1927) redde di nae op 14 december 1907, saemen mee vuuf zeunen en een kleinzeune, drie opvaerende van de Doris.[3]

Reddieng bewerk

Op zaeterdagmiddag alluf viere voer de 54-jaerige Jacob Schroevers mee de botter Vijf Gebroeders uut om te kieken of'n assistentie kon biede. Omdat'n de Doris nie in zicht kon kriege, vaerd'n trug ni Vlissienge. Toen'n saevuns echter 'oorde dat'er toch nog meèssen an boord moeste wizze vroeg'n z'n vuuf zeunen; Job (30 jaer), Gerard (27 jaer), Jacob jr. (24 jaer), Klaas (20 jaer), Lieven (17 jaer) en kleinzeune Jacob van de Ketterij (13 jaer) om mee'm mee te gae om te prebere de schipbreukeliengen te redde.[1] Jacob sr. verklaerde in eêste instansie de anwizugied van z'n kleinzeune dat'n im eêst oôh verboôde om mee te gaen, mè ie was ezwicht omdat'n bleef zeure. Laeter verklaerde Jacob Schroevers jr. dat z'n neefje stiekem an boord was ekrope en wier ontdekt toen ze allufverwege't Oôstgat vaerde.

Schroevers vaerde om 11 uren saevuns uut. Toen ze in de buurte van de Doris kwaeme was de zeê zô ruw da ze nie kortbie konne komme. Pas s'ochens, naeda't weer lichter wier, konne ze een poôgienge waege om mee de ankerkaebel een lijne te leien mee de Doris, wi drie schipbreukeliengen nog oalmè vastgemaekt in de achtermaste, en eên in de vohmast ienge. Nae't toewerepe van de lijne kreeg eên van de drenkeliengen van de achtermast dizze te pakke, wi nae'n zuch vastmaekte, in't waeter sproeng en kon'oore binnenegaele op de Vijf Gebroeders. 'T lukte mee groôte moeite oôk d'andere tweê op dezellufde wieze te redde, mè ze zaege gin kanse om de man uut de vohmaste te benaedre. Laeter wier dien deur de reddiengsboôte asnog ered. Onderwege ni Vlissienge weire d'eredde schipbreukeliengen, die 35 uure in de maste ienge, van waeremte en voedsel verzien.

Elden bewerk

De ereddene en de redders wiere in Vlissienge ontaeld as'elden. De bemannienge van de Doris wier onderebracht in een 'otel en een inzaemeliengsactie onder de bevolkienge van Vlissienge en Middelburg leverde geld op voh nieuwe kleren, de trugries en uldeblieken. As andenken wiere de bemanniengslêden van de drie scheêpen apart en'ezaemelijk op de foto ezet en ontvienge van Harmonie Ons Genoegen.[4] een serenade. Uut innezonde brieven in kranten 'oor dudelijk dat'er oôk Vlissiengers die nie best te spreken waere over het onverrichter zaeke trugkere van de reddiengsboôte Koning Willem III[5]. Oôk was'er kritiek op de overeid, zôwe over't beschikbaere reddiengsmatrieel as de kadevohzieniengen, die zwaer onvoldoende waere eacht voh'n dergelijke omvangrieke reddiengsoperoatie.[6]

Herdenkingsattributen en huldeblijken bewerk

 
Huldeblijk van de Vlissingse bevolking aan de redders

Ongerscheidiengen bewerk

Voh de reddienge van de opvaerende van de estrande schoener Doris ontviengen Jacob Schroevers en F.H. Jilleba op 6 jannewari 1908 de zilvere medalje van de Maetschappij toet Nut van't Algemeên, in januari 1908 de groôte zilvere medalje van de Zuud-'Ollandse Maetschappij toet Reddieng van Schipbreukeliengen, op 24 jannewari 1908 de gouwe medalje van Koningin Wilhelmina voh menschlievend eerbetoon, op 23 maart de zilvere medalje van Lloyds[7], via zeêmanscollege de Groninger Eendracht en op 6 juli 1908 de gouwe medalje van Z.M. Koning Eduard VII van het Verenigd Koninkrijk[8]. De zeunen en kleinzeune van Schroevers en de overige bemanniengsleêden van de Koning Willem III ontviengen dito medaljes in't brons en zilver. De medaljes en biebe'orende oorkonden bin in 1956 eschoenke an de hemeênte Vlissienge en'oore bewaerd in't Hemeêntearchief Vlissienge en het Zeeuws maritiem muZEEum.

Andre uldeblieken bewerk

  • Naest de medaljes en oorkonden ontvieng de bemannienge van de Vijf Gebroeders van't personeêl van de Stoomvaart Maatschappij Zeeland een zijden vlagge van 'Olland mee oranje wimpel en een oorkonde.
  • De schilder W.J. Schütz uut Middelburg schoenk een deur im vervaerdigde eschilderde impressie van de reddieng.[9][10]
  • Jacob van de Ketterij, de kleinzeune ontvieng van "ene dame, ingezetene van Vlissingen" een zilvere orloôsjie mee dito kettienge mee inscriptie: Den 13 jarigen Jacob van de Ketterij. Ter herinnering aan moed en groote menschenliefde betoond, in vereeniging met zijn grootvader, vader en broeders[11] bij de redding der schipbreukelingen van het Engelse schip: "Doris" te Westkapelle op den 16e December 1907.[12]
  • Ons Genoegen brach nie alleên een muzikale ulde, oôk wier'n deur de vereênigieng eschoenke lauwerkranse omegange bie Jacob van de Ketterij.

Doris bewerk

De Doris was'n Iengels zeilschip, een driemaster van 99 brt die was ebouwd in 1904. De tuushaven was Padstow. Ezagvoerder was Thomas Magor uut die plaets. Tiedes de onfortuunlijke laetste reis was't mee'een vuufkoppige bemannienge op weg van Plymouth ni Gent met een laedieng pijpaarde. In 2009 wier deur duukers van Wrakduikstichting De Roompot 't kompas van't schip evonde en overedraege an't maritiem muZEEum wi't wier openome in de vaste presentatie.[13].[14] In't museum van Padstow angt een aquarel wi op de Doris in volle zeê staet afebeêld.

Rassen bewerk

De Rassen, op ouwe zeêkoarten Oôsterrassen enoemd, leie tun zuujen van Wasschappel. Tun Noord-Westen leie de Noorderrassen. Tussen dizze zandbanken is'n ondiepe vaergeule, deur vissers ebruukt om van de Deurlo ni't Oôstgat te vaeren en andersom. Aeremuënaers en Vlissiengers noeme't 'de Vleie', in Bresjes spraeke ze van T geultje van Doris'.[15]

Bronnen bewerk

  • Provinciale Zeeuwse Courant
  • Vlissingse Courant
  • Arneklanken, jaargang 12, No. 3, september 2007, zie: www.arnehistorie.com
  • De Wete, 25e jaargang nummer 2, april 1996
  • Gemeentearchief Vlissingen, archief Gemeente Politie Vlissingen
  • De Vlissingse Bode

Externe verwieziengen bewerk

Rifferensies bewerk

  1. 1,0 1,1 Gemeentearchief Vlissingen, Archief Gemeente Politie Vlissingen No. 823
  2. Arneklanken, jaargang 12, no. 3, september 2007
  3. Middelburgse Courant, 17 december 1907
  4. vanaf 1946: Koninklijke Harmonie Ons Genoegen
  5. Middelburgse Courant, 17 december 1907, Vlissingse Courant, 18 december 1907 en 20 december 1907
  6. Vlissingse Courant, 19 december 1907 en Breskensche Courant 21 december 1907
  7. zie: [Lloyd's Agency Network]
  8. Arneklanken, Jaargang 12, Nr. 3, september 2007
  9. Een kopie door W.J. de Graaf van het schilderij is in bezit van het muZEEum
  10. Vlissingse Courant, 7 januari 1908
  11. vader en broeders had ooms moeten zijn
  12. Vlissingse Courant 18 december 1907
  13. zie: http://www.wdsr.nl/onderzoek/publicatie_003_doris2010.pdf
  14. zie: http://www.wrecksite.eu/imgBrowser.aspx?14087
  15. Arneklanken, jaargang 12, no 3, september 2007